Συνέντευξη Γ.Γ. στον «Πολίτη»: Η μεσαία τάξη παραγκωνίζεται και φτωχοποιείται
ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΣΤΥΛΙΑΝΟΥ
Δημοσιεύθηκε 28.7.2024
Όπως εκτιμά ο κ. Ματθαίου η συμφωνία για παραχώρηση αυξήσεων στο Δημόσιο θα επενεργήσει θετικά και για τους ιδιωτικούς υπαλλήλους που καλύπτονται από συλλογική σύμβαση
Το ποσό των €27 θα είναι το ελάχιστο που θα καταβληθεί ως αύξηση στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα με τους μισθούς του Οκτωβρίου. Όπως εκτιμά ο γενικός γραμματέας της ΠΑΣΥΔΥ, κ. Στρατής Ματθαίου, η συμφωνία για παραχώρηση αυξήσεων στο Δημόσιο θα επενεργήσει θετικά και για τους ιδιωτικούς υπαλλήλους που καλύπτονται από συλλογική σύμβαση. Για τους χιλιάδες υπαλλήλους του ιδιωτικού τομέα που δεν καλύπτονται από συλλογική σύμβαση, τα πράγματα θα συνεχίσουν να είναι δύσκολα.
Στη συνέντευξή του στον «Π», ο κ. Ματθαίου στηλιτεύει το γεγονός ότι, η μεσαία τάξη δεν τυγχάνει καμίας στήριξης παρά το γεγονός, ότι την τελευταία 15ετία διαρκώς συρρικνώνεται. Προς την κατεύθυνση αυτή, η ΠΑΣΥΔΥ κατέθεσε εισηγήσεις στο πλαίσιο της φορολογικής μεταρρύθμισης προς ενίσχυση της μεσαίας τάξης. Ανάμεσα σε άλλα, πρότεινε την αύξηση του αφορολόγητου εισοδήματος από τις €19.500 στις €24.000. «Ως ΠΑΣΥΔΥ στρέφουμε την προσοχή μας στη μεσαία τάξη», διαμήνυσε ο γενικός γραμματέας της ΠΑΣΥΔΥ.
Μετά από σχεδόν 15 χρόνια θα παραχωρηθούν αυξήσεις στο Δημόσιο. Ποιοι θα λάβουν τις αυξήσεις, πότε και ποιους αφορούν;
Η συμφωνία που συνομολογήθηκε μεταξύ των συντεχνιών ΠΑΣΥΔΥ, ΣΕΚ, ΠΕΟ και του υπουργού Οικονομικών προνοεί γενική αύξηση ύψους 1,5% στους βασικούς μισθούς και τις συντάξεις από την 1η Οκτωβρίου 2024. Η συμφωνία καλύπτει όλους τους εν ενεργεία υπαλλήλους, μόνιμους, εργαζομένους αορίστου και ορισμένου χρόνου, και τους συνταξιούχους του κρατικού και του ευρύτερου δημόσιου τομέα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, η τελευταία παραχώρηση γενικών αυξήσεων στον βασικό μισθό των κρατικών υπαλλήλων και των υπαλλήλων του δημόσιου τομέα έγινε την 1/1/2009. Έκτοτε, λόγω της οικονομικής κρίσης και του εύθραυστου οικονομικού κλίματος όχι μόνο οι γενικές αυξήσεις ήταν μηδενικές, αλλά οι μισθοί και τα επιδόματα των υπαλλήλων υπέστησαν δραστικές αποκοπές. Η ΠΑΣΥΔΥ, καθώς επίσης και οι υπόλοιπες συνδικαλιστικές οργανώσεις του τόπου, κατανοώντας τις δυσμενείς συνθήκες και τις ανάγκες της κυπριακής οικονομίας, είχαμε επιδείξει την απαραίτητη υπευθυνότητα και σοβαρότητα μπροστά στην κρίση που περνούσε η χώρα μας, όπως επίσης και για τα όσα αρνητικά ακολούθησαν εξαιτίας της πανδημίας, αποφεύγοντας να θέσουμε οποιοδήποτε αίτημα για παραχώρηση γενικών αυξήσεων.
Με δεδομένη τη βελτίωση του οικονομικού κλίματος και του υψηλού ρυθμού ανάπτυξης που καταγράφει πλέον η κυπριακή οικονομία, οι τρεις συνδικαλιστικές οργανώσεις (ΠΑΣΥΔΥ, ΣΕΚ, ΠΕΟ) κρίναμε ότι οι συνθήκες είναι σήμερα ευνοϊκές για διεκδίκηση γενικών αυξήσεων στους μισθούς για παραχώρηση στους μισθωτούς μέρους από τα όσα δικαιούνται και τους αναλογούν.
Θα ήθελα να κάνω ιδιαίτερη αναφορά σε μία εκ των προνοιών της συμφωνίας, βάσει της οποίας καθορίζεται ως ελάχιστο ποσό αύξησης τα €27,40. Η εν λόγω πρόνοια είναι ιδιάζουσας σημασίας, αφού διασφαλίζει ότι οι χαμηλόμισθοι υπάλληλοι θα λάβουν αύξηση περισσότερη της αναλογίας του 1,5% του βασικού τους μισθού.
Με αυτή την ευκαιρία θα ήθελα να ευχαριστήσω τον υπουργό Οικονομικών, κ. Μάκη Κεραυνό, που στο πλαίσιο του θεσμοθετημένου κοινωνικού διαλόγου με τις συντεχνίες, προσμετρώντας τις οικονομικές δυνατότητες του κράτους και τη βελτίωση του οικονομικού κλίματος, έκανε αποδεκτό το αίτημά μας.
Σε ό,τι αφορά τις αντιδράσεις που έχουν εκδηλωθεί, θα ήθελα να σημειώσω το εξής: Ως ΠΑΣΥΔΥ ελπίζουμε και προσδοκούμε ότι η απόφαση που λήφθηκε για γενικές αυξήσεις στον δημόσιο τομέα θα επενεργήσει θετικά και για το σύνολο των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα. Με την ευκαιρία, θα ήθελα να αναφέρω ότι, οι εργοδοτικές οργανώσεις ζήτησαν και πέτυχαν μείωση του τέλους συνεισφοράς των εταιρειών, που συνεπάγεται απώλεια εσόδων ύψους 40 εκατομμυρίων για τα κρατικά ταμεία. Επιπρόσθετα, έχουν ζητήσει μείωση συνεισφοράς των εργοδοτών κατά το ήμισυ στο ταμείο συνοχής και πλεονάζοντος προσωπικού.
Οι συντεχνίες του ιδιωτικού τομέα φαίνεται να αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες δυσκολίες στην προώθηση των αιτημάτων τους. Πώς μπορούν να διαφοροποιηθούν τα δεδομένα προς όφελος των εργαζομένων και του ιδιωτικού τομέα;
Όπως προανέφερα ανάλογη συμφωνία με αυτήν που συνομολογήθηκε με την ΠΑΣΥΔΥ για παραχώρηση γενικών αυξήσεων στους βασικούς μισθούς υπεγράφη μεταξύ του Υπουργείου Οικονομικών, της ΣΕΚ και της ΠΕΟ και θα ισχύσει για τους εργαζόμενους στους ημικρατικούς οργανισμούς και στις Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Περαιτέρω, εκτιμώ ότι η συμφωνία θα επενεργήσει θετικά και για τους ιδιωτικούς υπαλλήλους που εργάζονται σε τομείς επιχειρηματικής δραστηριότητας και καλύπτονται από συλλογική σύμβαση ή όπου συζητείται ανανέωση της σύμβασης ή συνομολόγησή της. Ανάλογα είχαν επωφεληθεί όσοι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα καλύπτονται από συλλογική σύμβαση από τη μεταβατική συμφωνία για την ΑΤΑ που υπογράφηκε τον Μάιο του 2023 από τον υπουργό Εργασίας και τους κοινωνικούς εταίρους.
Εκεί και όπου οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα δεν καλύπτονται από συλλογική σύμβαση, αυτό αποτελεί σημαντικό παράγοντα που λειτουργεί ανασταλτικά ως προς την προώθηση των συνδικαλιστικών αιτημάτων στον ιδιωτικό τομέα. Για τον λόγο αυτό, εξάλλου, η επέκταση των συλλογικών συμβάσεων σε όλους τους τομείς αποτελεί πάγιο αίτημα όλων των συντεχνιών. Μέσω της συλλογικής σύμβασης καθορίζονται με σαφή και συγκεκριμένο τρόπο οι όροι εργοδότησης των υπαλλήλων και τα δικαιώματά τους.
Αύξηση του αφορολόγητου εισοδήματος
Η ΠΑΣΥΔΥ κατέθεσε προτάσεις στο πλαίσιο της φορολογικής μεταρρύθμισης. Τι προβλέπουν αυτές οι προτάσεις; Έχουν τεθεί ενώπιον του Υπουργείου Οικονομικών; Κι αν ναι, ποια είναι η αντίδρασή του;
Για το θέμα της φορολογικής μεταρρύθμισης ως ΠΑΣΥΔΥ έχουμε εστιάσει στη μεσαία τάξη. Αποτελεί γεγονός ότι, την τελευταία 15ετία η άλλοτε ευημερούσα και ακμάζουσα μεσαία τάξη της Κύπρου διαρκώς συρρικνώνεται. Μια σειρά από γεγονότα και συγκυρίες, όπως είναι το χρηματιστήριο, η οικονομική κρίση του 2011, η διάλυση του Συνεργατισμού, ο υψηλός πληθωρισμός, τα υψηλά επιτόκια, οι εμπόλεμες συγκρούσεις, η ακρίβεια, οι δυσκολίες στην απόκτηση ιδιόκτητης στέγης και πολλά άλλα, έχουν οδηγήσει σε αποδυνάμωση της μεσαίας τάξης στην Κύπρο. Ενώ υπήρξαν σχέδια βοήθειας για επιχειρήσεις αλλά και για ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, για τη μεσαία τάξη δεν έχουν δρομολογηθεί μέχρι σήμερα συγκεκριμένες και συγκροτημένες ενέργειες. Πιστεύουμε ότι, η φορολογία αποτελεί και εργαλείο άσκησης κοινωνικής πολιτικής και μπορεί στοχευμένα ανάμεσα σε άλλα να προωθηθούν τέτοιες πολιτικές που θα βοηθούν τη μεσαία τάξη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, οι υπάλληλοι γενικότερα του ευρύτερου κρατικού τομέα, που αποτελούν περίπου το 17% του συνόλου των εργαζομένων, καταβάλλουν στο ακέραιο τις υποχρεώσεις τους στον Φόρο Εισοδήματος σε σύγκριση με τους αυτοεργοδοτούμενους (γιατρούς, δικηγόρους, λογιστές, ελεγκτές, τεχνίτες κ.λπ.), που επίσης αποτελούν το 17% του συνόλου των εργαζομένων, και που έχουν συστήσει εταιρείες και πληρώνουν φόρο μόνο 15% αφού αφαιρέσουν, βεβαίως, και τα οποιαδήποτε έξοδά τους.
Έχουμε υποβάλει συγκεκριμένες εισηγήσεις για αύξηση του αφορολόγητου εισοδήματος από τις €19.500 στις €24.000 σε συνδυασμό με ανάλογη αναπροσαρμογή προς τα πάνω όλων των κλιμάκων φορολόγησης. Ως εργαλείο για τους υπολογισμούς αυτούς έχουμε χρησιμοποιήσει την τιμαριθμική αναπροσαρμογή από το 2008, χρονιά κατά την οποία έγινε η τελευταία αλλαγή στο φορολογικό σύστημα. Έχουμε ζητήσει, επίσης, κατάργηση του συντελεστή 35%, ο οποίος τέθηκε ως μνημονιακό μέτρο το 2013.
Επιπρόσθετα, οι εισηγήσεις μας αφορούν και την παραχώρηση φορολογικών εκπτώσεων με βάση το οικογενειακό εισόδημα, για τα εξαρτώμενα παιδιά, για μονογονείς, για τόκους δανείου για ανέγερση ή απόκτηση κατοικίας κ.ά. Δεν μπορεί οικογένειες με τα ίδια εισοδήματα, η μία με ένα παιδί και η άλλη με πέντε παιδιά, να πληρώνουν τον ίδιο φόρο εισοδήματος.
Ως οργάνωση έχουμε θέσει προκαταρκτικά τις προτάσεις και εισηγήσεις μας ενώπιον του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών (ΚΟΕ) του Πανεπιστημίου Κύπρου που έχει αναλάβει την υλοποίηση του έργου «Ολοκληρωμένος Φορολογικός Μετασχηματισμός» εκ μέρους της κυβέρνησης, στο πλαίσιο συναντήσεων που πραγματοποιήθηκαν με όλους τους κοινωνικούς φορείς. Αναμένουμε ότι, θα κληθούμε στο Υπουργείο Οικονομικών για να συζητήσουμε περαιτέρω αυτές τις εισηγήσεις. Ως ΠΑΣΥΔΥ στρέφουμε την προσοχή μας στη μεσαία τάξη.
